Kiedy stosujemy machen, a kiedy tun?
Spis treści
Czasowniki „machen” i „tun” są w swoich znaczeniach bardzo podobne. Oznaczają ni mniej, ni więcej: robić, czynić. Podobne, ale nie identyczne. Jaka jest więc różnica między nimi? Kiedy stosujemy „machen” , a kiedy „tun”?
Na początek ważna sprawa – odmiana! Czasownik machen odmieniamy jest regularnie:
ich mache wir machen
du machst ihr macht
er/sie/es macht sie, Sie machen
Formy przeszłe: machte – hat gemacht
Czasownik tun jest już nieregularny:
ich tue wir tun
du tust ihr tut
er/sie/es tut sie, Sie tun
Formy przeszłe: tat – hat getan
Kiedy stosujemy machen, a kiedy tun?
Powyższe czasowniki często stosowane są przez uczących się języka niemieckiego jako synonimy. Faktycznie, istnieją przypadki, w których możemy używać ich naprzemiennie i będzie to poprawne.
Was macht/tut er hier? – Co on tutaj robi?
Warum hast du das gemacht/getan? – Dlaczego to zrobiłeś/-aś?
Na kilku przykładach kończy się jednak taka poprawność. Generalnie obydwa czasowniki stosowane są w stałych wyrażeniach i nie możemy stosować ich wymiennie jako synonimy. Pomocny w zrozumieniu, dlaczego tak jest, będzie fakt, iż czasownik „machen” wyraża czynność, która zmierza ku konkretnemu rezultatowi, natomiast „tun” nazywa czynności mniej konkretne, podkreśla sam ich proces.
Ich mache Fotos. – Robię zdjęcia.
Er tut immer viel Gutes. – On zawsze czyni wiele dobrego.
Widzisz różnicę?:)
Nie lada wyzwaniem byłoby stworzenie kompletnej listy wszystkich wyrażeń, które łączą się z poszczególnymi czasownikami. Warto jednak zapamiętać te, które w codziennym języku pojawiają się najczęściej.
TUN
j. niemiecki j. polski
jemandem einen Gefallen tun wyświadczyć komuś przysługę
etwas Gutes/Böses tun czynić coś dobrego/złego
jemandem tut etwas weh coś kogoś boli
etwas tut Wunder coś czyni cuda
jemandem Unrecht tun krzywdzić kogoś
so tun, als ob ... zachowywać się, jak gdyby ...
einen Blick tun rzucić okiem
es tut sich was coś się dzieje
nichts zu tun haben nie mieć nic do robienia
sich mit jemandem schwer tun mieć z kimś problemy
tun und lassen können, was man will móc robić, co się chce
sein Bestes tun uczynić wszystko, co możliwe
seine Pflicht tun wykonywać swój obowiązek
jemandem leidtun sprawiać komuś przykrość
MACHEN
j.niemiecki j.polski
Freude/Spaß machen sprawiać radość
Mut machen dodawać odwagi
Kaffee machen
robić kawę
Unordnung machen
robić bałagan
seine Arbeit gut machen
dobrze wykonywać swoją pracę
einen Spaziergang machen
iść na spacer
Schluss machen
kończyć
ein Experiment machen
robić eksperyment
jemandem Platz machen ustąpić komuś miejsca
es jemandem recht machen
dogodzić komuś
sich auf den Weg machen
wyruszać w drogę
sich an die Arbeit machen zabierać się do pracy
einen Fehler machen zrobić błąd
Eindruck machen
robić wrażenie
einen Ausflug machen
robić wycieczkę
Betten machen ścielić łóżka
To teraz ćwiczenia! Uzupełnij zdania wpisując odpowiedzi w komentarzu.
- Sie will es immer allen recht ………… .
- ………… endlich dein Bett!
- Je früher du dich an die Arbeit …………, desto schneller bist du fertig.
- Der neue Freund von Marta hat großen Eindruck auf mich ………… .
- Siehst du die ältere Frau nicht? ………… ihr Platz!
- Ich habe heute viel zu ………… .
- Sie ist schon 18. Sie kann ………… und lassen, was sie will.
- Weil sie müde war, hat sie im Aufsatz viele Fehler ………… .
- Leider müssen wir Schluss …………. . Die Zeit ist schon um.
- Kannst du mir einen Gefallen ………… ?
- Die neue Wimperntusche von L’Oréal ………… Wunder.
- Er ………… so, als ob er nicht bis drei zählen könnte.
Wiedzieliście, że istnieje różnica między tymi czasownikami?
Podobał Ci się wpis? Nie przegap kolejnych! Bądź na bieżąco, śledząc mnie na Facebooku! Zachęcam również do pozostawienia komentarza pod wpisem. To bardzo mobilizuje do ciągłej pracy nad blogiem. Dziękuję i do usłyszenia!
Angelika
Codzienny niemiecki - 50 zwrotów przydatnych w codziennej komunikacji
23 stycznia 2021 @ 17:25
[…] do tych, które mają całą listę znaczeń.? Podstawowe znaczenie to: robić, czynić. Pamiętaj, że nie zawsze możemy postawić go na równi z machen. Wiedzieliście jednak, że tun może występować również z zaimkiem zwrotnym […]