Dativ – niemiecki celownik
Dativ (odpowiednik polskiego celownika) to jeden z 4 przypadków w języku niemieckim.
Spis treści
Na jakie pytanie odpowiada Dativ (niemiecki celownik)?
Dativ, czyli odpowiednik polskiego celownika, odpowiada na pytanie komu? czemu? oraz gdzie? Jeśli rodzajnik, zaimek lub przymiotnik występuje w Dativie, przyjmuje inną formę lub końcówkę, dostosowując się do tego przypadku. Pamiętaj, że pytania o przypadek zawsze zadajemy do czasownika:
Ich gebe dem Kind einen Ball. – Daję dziecku piłkę. (daję piłkę → komu? czemu? → dziecku)
Ich bin in der Apotheke. – Jestem w aptece. (jestem → gdzie? → w aptece)
Odmiana w Dativie – rodzajniki, zaimki, kein, przymiotniki i rzeczowniki w niemieckim celowniku
Odmiana rodzajnika określonego w Dativie
W poniższej tabelce zobaczysz jak wygląda rodzajnik określony oraz przymiotnik po rodzajniku określonym w Dativie:
Nominativ | Dativ |
der nette Mann | dem netten Mann |
die nette Frau | der netten Frau |
das nette Kind | dem netten Kind |
die netten Kinder | den netten Kindern* |
Do rzeczowników w liczbie mnogiej w Dativie dodajemy zawsze dodatkową literę „-n”. Liczba mnoga od “Kind” to “Kinder”, ale w Dativie rzeczownik ten przyjmie formę Kindern. Jeśli liczba mnoga rzeczownika kończy się na „-s” lub „-n” – wtedy dodatkowego “n” nie ma, np. Autos, Eltern.
Odmiana rodzajnika nieokreślonego w Dativie (niemiecki celownik)
W poniższej tabelce zobaczysz jak wygląda rodzajnik nieokreślony oraz przymiotnik po rodzajniku nieokreślonym w Dativie.
Nominativ | Dativ |
ein netter Mann | einem netten Mann |
eine nette Frau | einer netten Frau |
ein nettes Kind | einem netten Kind |
– nette Kinder | – netten Kindern |
Warto zauważyć:
- rodzajnik określony i nieokreślony mają w Dativie takie same końcówki.
- wszystkie przymiotniki w niemieckim celowniku otrzymują dla rodzajnika określonego i nieokreślonego końcówkę -en
O odmianie przymiotnika napisałam całego e-booka. Jeśli od jakiegoś czasu męczy Cię temat odmiany przymiotnika i szukasz przejrzystego materiału, który w prosty sposób pokaże Ci, jak zapamiętać poszczególne końcówki, ten e-book Ci pomoże!
Odmiana zaimków dzierżawczych oraz przeczenia kein w Dativie (niemiecki celownik)
Zaimek dzierżawczy (mein, dein, sein itd.) oraz przeczenie kein odmieniają się tak samo, jak rodzajnik nieokreślony, przyjmują więc jego końcówki. W skrócie, jeśli w rodzaj męski „ein” zmienia się w Dativie w „einem” , to „mein” zmieni się w „meinem” – wystarczy dodać “m” na początek. Tak samo jest z przeczeniem kein:
Nominativ | Dativ |
mein netter Mann kein netter Mann | meinem netten Mann keinem netten Mann |
meine nette Frau keine nette Frau | meiner netten Frau keiner netten Frau |
mein nettes Kind kein nettes Kind | meinem netten Kind keinem netten Kind |
meine netten Kinder keine netten Kinder | meinen netten Kindern keinen netten Kindern |
Odmiana zaimków osobowych w Dativie (niemiecki celownik)
Jeśli chcesz powiedzieć komuś np. “Dam Ci mój numer telefonu”, musisz wiedzieć, jak zmienia się zaimek osobowy w Dativie. Nie powiesz przecież “Ich gebe du eine Telefonnummer”, tak samo jak w języku polskim nie mówisz “Dam ty numer telefonu”. Oto jak odmieniają się zaimki osobowe w Dativie.
Nominativ (wer? was? – kto? co? ) | DATIV (wem? – komu?) |
ich | mir |
du | dir |
er | ihm |
sie | ihr |
es | ihm |
wir | uns |
ihr | euch |
sie | ihnen |
Sie | Ihnen |
Kannst du mir helfen? – Możesz mi pomóc?
Er schenkt ihr oft Blumen . – On często daje jej w prezencie kwiaty.
Dativ (niemiecki celownik) po przyimkach
Dativu używa się również bezwzględnie po przyimkach: aus, bei, mit nach, seit, von, zu, gegenüber, außer, dank, … zufolge, np:
Er fährt mit dem Zug. – On jedzie pociągiem.
Seit einer Woche habe ich einen Hund. – Od tygodnia mam psa.
Nach der Arbeit gehe ich einkaufen. – Po pracy idę zrobić zakupy.
Dem Bericht zufolge gibt es keine Probleme.- Według raportu nie ma problemów.
Jak widzisz któryś z tych przyimków zapominasz o zasadzie zadawania pytań do czasownika, po prostu od razu musisz dać Dativ.
Jeśli masz jakieś pytania, wątpliwości, zostaw komentarz poniżej. Życzę powodzenia w nauce i pamiętaj, że konsekwencja i cierpliwość to twoi najlepsi sprzymierzeńcy. Do zobaczenia w kolejnym wpisie!
Angelika