10 cech dobrego lektora języka obcego

Wiesz co przypomina mi o tym, że kolejny rok szkolny jest coraz bliżej? Niezmiennie, od najmłodszych lat, są to regały w sklepach zapełnione zeszytami, długopisami i innymi artykułami szkolnymi. Wczorajsze zakupy uświadomiły mnie, że miesiąc wakacji faktycznie już za nami. 🙂

Sierpień to również miesiąc, w którym zdecydowana większość osób zainteresowanych nauką języka niemieckiego rozpoczyna poszukiwania lektora. To bardzo dobry moment, ponieważ zdarza się, że wraz z pierwszym września jest już za późno i wiele cenionych lektorów nie ma już po prostu miejsc. Nie czekając na ostatni moment, można spokojnie poznać nauczyciela, jego metody nauczania i zwyczajnie sprawdzić, czy będzie nam się z nim dobrze pracowało. Na jakie cechy zwracać uwagę, by wybrać dobrze?

Dobry lektor ma odpowiednie kwalifikacje

Aby uczyć języka obcego, wcale nie trzeba mieć ukończonych studiów filologicznych. Kwalifikacje mogą być potwierdzone choćby poprzez certyfikaty czy dyplomy, potwierdzające przebytą ścieżkę kariery. Być może mnie zlinczujesz, ale TAK, uważam, że szukanie nauczyciela „z papierkiem” w dużym stopniu chroni ucznia przed błędnym wyborem. Nawiązując współpracę z osobą bez jakiegokolwiek potwierdzenia umiejętności, ryzykujecie w skrajnym przypadku, że wie ona niewiele więcej niż Wy sami.

Ale w sumie to po co mi ktoś na wysokim poziomie, skoro ja dopiero zaczynam?

Uwierz mi, że już na samym początku nauki języka niemieckiego czyhają kruczki językowe i zagadnienia, wymagające od nauczyciela wiedzy z dużo wyższych poziomów, niż ten, który realizuje z Tobą. Jeśli już na początkowym etapie zagadnienia te zostaną zaniedbane, lub zostaną Ci wytłumaczone pobieżnie i niedokładnie, tylko narobisz sobie problemów. Dobry nauczyciel od początku nauki, niezależnie od tego, czy uczy się dziecko, czy osoba dorosła, to podstawa. Oczywiście absolutnie nie twierdzę, że w każdym przypadku wybór na nauczyciela np. studenta będzie błędem. Byłabym hipokrytką, gdybym tak sądziła, bo studiując sama dorabiałam sobie ucząc. Miałam również kilka koleżanek i kolegów, którzy wymiatali z niemieckiego. Niemniej jednak, trzeba uważać, bo jak przychodzę na pierwsze zajęcia do nowego ucznia i widzę w zeszycie „Mein Vater ist hoch”, to nóż otwiera mi się w kieszeni i tracę wiarę.

A jeśli ktoś nie ma „papierka”, ale mieszkał 10 lat w Niemczech?

Osobiście uważam, że wybór takiej osoby na nauczyciela jest dość ryzykowny. Sam fakt przebywania wielu lat w danym kraju, nie jest potwierdzeniem znajomości języka, a tym bardziej umiejętności przekazywania wiedzy. Wybierając nauczyciela dla siebie, osobiście zdecydowałabym się na kogoś, dla którego obranie takiej, a nie innej ścieżki zawodowej, nie było przypadkiem.

Dobry lektor jest kompetentny

Tą cechę uznaję poniekąd jako kontynuację wcześniejszej. Dlaczego? Bo papier to nie wszystko. Dyplomy potwierdzają tylko i wyłącznie naszą znajomość języka, nie potwierdzają naszych predyspozycji do uczenia innych. Można świetnie znać język, ale nie potrafić przekazać wiedzy dalej, a to przecież istota bycia nauczycielem. Dobry lektor powinien więc posiadać właściwe kompetencje, które pomogą Uczniowi rozumieć język i jego zawiłości. Jeśli wahacie się między lektorem polskim, a native speakerem odsyłam Was do tego artykułu. Kompetencja nie oznacza oczywiście wszechwiedzy i nieomylności. Lektor nie jest chodzącą encyklopedią i wbrew częstym opiniom, nie musi wiedzieć wszystkiego. Do dziś pamiętam zdziwienie mojego ucznia – gimnazjalisty, kiedy oznajmiłam mu, że nie znam słówka, o które pyta, więc sprawdzę i potem mu powiem, jak to jest po niemiecku. „To Pani czegoś nie wie?” – zapytał z niedowierzaniem. Tak, nie wiem wielu rzeczy. 🙂

Dobry lektor jest profesjonalny

Przygotowanie do zajęć oraz konkretny plan działania, to fundamenty pracy dobrego lektora. Nauka powinna mieć konkretny cel, a dobór materiałów nigdy nie powinien być przypadkowy. Niestety, jako Uczeń ciężko będzie Ci sprawdzić, czy lektor spełnia te kwestie. W tej sprawie musisz zaufać swojej intuicji, po prostu bądź czujny, jeśli nauczyciel wydaje Ci się być zagubiony i niepewny.

Pod pojęciem profesjonalizmu rozumiem również tak oczywistą rzecz, jak zapewnienie Uczniowi gwarancji systematycznej nauki. Systematyczna nauka jest kluczem do sukcesu, a częste odwoływanie zajęć gwoździem do trumny. Zajęcia „w kratkę” rozleniwiają i demotywują. I działa to w obydwie strony. W tym kontekście osoba zajmująca się nauczaniem zawodowo, dla której jest to jedyna praca zarobkowa, ma ogromną przewagę nad nauczycielem, który spotkania z Uczniami traktuje jako zajęcie dodatkowe, „korki” i często ma do nich luźniejszy stosunek.

Profesjonalny nauczyciel nie daje się porwać emocjom, nie krzyczy na Uczniów, nie strzela fochów, nie obraża się, nie pozwala wyprowadzić się z równowagi, lecz skupia na należytym wykonaniu swojej pracy. Ludzie są różni, a czasem wystarczy jedna nieprzyjemna sytuacja w pracy, by Uczeń stracił zapał do popołudniowych zajęć. Czasem przydaje się wiedza psychologiczna i odrobina humoru, by podnieść Ucznia na duchu i w przyjemnej atmosferze odbyć zajęcia.

Dobry lektor jest kreatywny

Czasy, w których do nauki mieliśmy do dyspozycji jedną książkę, minęły bezpowrotnie. Coraz szybciej się nudzimy, potrzebujemy nowych bodźców, coraz trudniej jest nam utrzymać koncentrację – to czynniki, które nie ułatwiają nauki. Dobry lektor potrafi zaciekawić Ucznia i sprawić, że zajęcia będą radością, a nie przykrym obowiązkiem.

Dobry lektor jest przewidujący, czyli … doświadczony

Nie będziecie się śmiać, jak napiszę, że dobry nauczyciel ma coś z jasnowidza? I wcale nie chodzi mi o to, że ktoś, kto nie przychodzi ze szklaną kulą na zajęcia, jest nauczycielem do bani. Dobry lektor jest myślami o krok przed Uczniem. Po co? By przewidywać odpowiedzi, trudności, błędy (dzięki temu sprawnie może je korygować), by wiedzieć, co Uczeń miał na myśli. Skąd bierze się ta umiejętność? Z doświadczenia. Jeżeli 20 innych osób miało kiedyś problem z danym zagadnieniem, myślało w konkretny, błędny sposób, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że problem obecnej osoby wynika z tego samego przekonania, na które dobry lektor ma już przygotowane rozwiązanie.

Dobry lektor jest wymagający

Człowiek to z natury leniwe stworzenie. Raczej niechętnie robi coś, czego robić nie musi. Zawsze znajdzie się przecież coś przyjemniejszego niż, bądź co bądź, nauka. Z całą szczerością, uczyliście się do szkoły z lekcji na lekcję, jeśli wiedzieliście, że dany nauczyciel nie odpytuje? 🙂 I właśnie osoba lektora wkracza tutaj do akcji i motywuje Ucznia do pracy. Godzina nauki w tygodniu z nauczycielem to tyle, co nic. Dobry lektor wymaga i motywuje do samodzielnej pracy. Jeśli Twój nauczyciel pozwala Ci bimbać do następnej lekcji, zmień go.

Dobry lektor jest cierpliwy

Nigdy nie rozumiałam matematyki. Uczyłam się jej godzinami, a nic dobrego z tego nie wychodziło. Wszelkie próby tłumaczenia mi przerabianego materiału, kończyły się nerwowymi westchnieniami, przewracaniem oczu i pytaniami, jak można tego nie rozumieć. A no można. Nie muszę mówić, że w takich sytuacjach bałam się zapytać o cokolwiek, wolałam w milczeniu przeczekać lekcję i spróbować dojść do jakichś wniosków sama w domu. Uważam, że dobry lektor nigdy nie dopuści do sytuacji, w której Uczeń będzie bał się o coś zapytać i przyznać, że czegoś nie rozumie. 

Dobry lektor jest pełen pasji

„Man lernt nie aus”. Człowiek uczy się całe życie. Tym bardziej języków, które są żywym tworem i wciąż się zmieniają. Nauczyciel pełen pasji wciąż się rozwija, jest na bieżąco z najnowszymi nowinkami, nowo powstającymi słowami, zmianami w języku, wszystko z korzyścią dla Ciebie, bo to Twoja skarbnica wiedzy.

Dobry lektor jest elastyczny

Nie lubisz uczyć się z fiszek, choć nauczyciel uwielbia i uważa tą metodę za jedną z najbardziej efektywnych? No cóż, jeden lubi ogórki, drugi ogrodnika córki. Tobie ta metoda nie odpowiada, nie jest efektywna, więc … dobry nauczyciel zaproponuje coś innego i nie będzie upierał się przy swoim. Wszystko po to, by nauka miała jak najlepsze efekty.

Dobry lektor jest lubiany

Jeśli nie lubisz swojego nauczyciela, zmień go, w końcu nie wszystkich trzeba lubić. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces nauki języka obcego nie zajmuje tygodnia, lecz kilka lat, to niezwykle istotny aspekt. Umówmy się, że język niemiecki nie należy do najbardziej lubianych języków świata. Szczególnie młodzi ludzie nie pałają zachwytem do nauki „języka wroga”, pytając na pierwszych zajęciach dlaczego muszą uczyć się tego „szwabskiego” i czy nie możemy pograć w CSa. Zazwyczaj z dalszego wywiadu wynika, że „Nie lubię niemieckiego” = „Nie lubię pani od niemieckiego.” Zdaję sobie sprawę, że w szkole publicznej ciężko być sympatycznym, gdy 30 osób robi wszystko, by lekcja się nie odbyła. Na zajęciach indywidualnych jest prościej. Dobry nauczyciel swoją osobą i charakterem jest w stanie obalić mit „podłego szwabskiego”.

Co sądzicie o podanych przeze mnie cechach? Dodalibyście jeszcze jakąś? A może któraś z nich jest według Was zupełnie zbędna? Czy spotkaliście w swoim życiu idealnego lektora? 🙂

Podobał Ci się wpis? Nie przegap kolejnych! Bądź na bieżąco, śledząc mnie na Facebooku! Zachęcam również do pozostawienia komentarza pod wpisem. To bardzo mobilizuje do ciągłej pracy nad blogiem. Dziękuję!

Angelika