Czasowniki modalne w języku niemieckim

Czasowniki modalne należą do jednych z najczęściej używanych czasowników w języku niemieckim. W dzisiejszym wpisie przybliżę Ci ich znaczenie oraz pokażę, jak je odmieniać i poprawnie stosować w zdaniu.

Skąd nazwa czasowniki modalne?

Czasowniki modalne wyrażają modus, czyli z języka łacińskiego sposób realizacji czynności, informują, czy np. czynność jest obowiązkowa czy możliwa:

Ich will arbeiten. – Chcę pracować. (wollen informuje, że chcesz pracować)

Ich muss arbeiten. – Muszę pracować. (müssen informuje, że musisz pracować)

Ile czasowników modalnych jest w języku niemieckim?

W języku niemieckim występuje 6 czasowników modalnych.  Są to:

• können – móc, umieć, potrafić
• müssen – musieć
• wollen – chcieć
• sollen – mieć powinność
• dürfen – mieć pozwolenie, uprawnienie
• mögen – lubić

Odmiana czasowników modalnych w języku niemieckim – czas teraźniejszy Präsens:

Czasowniki modalne odmieniają się w sposób nieregularny – na szczęście tylko w liczbie pojedynczej 🙂

können

müssen

wollen

sollen

dürfen

mögen

💣 Zauważ, że 3.os. l. poj. jest taka sama, jak 1 os. l. poj.

Jak wygląda zdanie z czasownikiem modalnym w czasie teraźniejszym ?

Czasownik modalny może występować w zdaniu samodzielnie:

Zdecydowanie częściej czasownik modalny występuje w towarzystwie drugiego czasownika. W tego typu zdaniach czasownik modalny jest odmieniany, a drugi czasownik „ląduje” na samym końcu zdania w formie bezokolicznika:

Kannst du mir helfen? – Możesz mi pomóc?

Jeder Student muss diese Prüfung bestehen. – Każdy student musi zdać ten egzamin.

Przyjrzyjmy się każdemu z czasowników bliżej:

✔ können

Dzięki czasownikowi modalnemu können powiesz, że potrafisz, umiesz lub możesz coś zrobić.

Ich kann gut zeichnen. – Potrafię dobrze rysować.

Ich kann gar nicht kochen. – W ogóle nie potrafię gotować.

Ich kann bügeln. – Mogę poprasować.

✔ müssen

Używając w zdaniu czasownika müssen powiesz, że musisz, masz obowiązek coś zrobić.

Ich muss heute zu Hause bleiben. – Muszę dziś zostać w domu.

Ich muss regelmäßig lernen. – Muszę się regularnie uczyć.

✔ wollen

Dzięki czasownikowi modalnemu wollen powiesz, że chcesz coś zrobić.

Ich will am Wochenende ins Gebirge fahren. – Chcę pojechać w weekend w góry.

Ich will fließend Deutsch sprechen. – Chcę mówić płynnie po niemiecku. 

✔ sollen

Czasownika modalnego sollen używamy do wyrażania nakazów, mówienia, że powinno się coś zrobić.

Sie sollen nicht so fett essen. – Nie powinien Pan jeść tak tłusto.

Soll ich zum Arzt gehen? – Czy powinnam iść do lekarza?

✔ dürfen

Dürfen wyraża pozwolenie na coś lub jeśli występuje z przeczeniem – zakaz.

Darf ich hier rauchen? – Czy wolno mi tutaj palić?

Hier darf man nicht parken. –Tutaj nie wolno parkować.

✔ mögen

Dzięki mögen powiesz, że kogoś/coś lubisz (lub jeśli dodasz przeczenie, że nie lubisz)

Ich mag keine Karotten. – Nie lubię marchewek.

Ich mag dich . – Lubię cię.

💣 Jak widzisz czasownik mögen występuje w przykładach bez drugiego czasownika. Tak też zazwyczaj będzie –  to bardzo samodzielny czasownik 🙂

Czy möchten jest czasownikiem modalnym?

Möchten nie jest czasownikiem modalnym, a jedynie formą przypuszczającą czasownika mögen. Wyrazisz nią życzenie i często zastosujesz w kontakcie z drugim człowiekiem, ponieważ jest to bardzo „uprzejmy” czasownik.

Was möchtest du trinken? – Czego chciałbyś się napić?

Ich möchte gern ein Stück Kuchen. – Poproszę kawałek ciasta. (dosłownie: Chciałbym kawałek ciasta)

Jaka jest różnica między soll a sollte?

Forma soll jest odmianą czasownika sollen w czasie teraźniejszym i wyraża powinność wynikającą z czyjegoś nakazu. Mówiąc Ich soll die Küche aufräumem mówię, że mam/powinnam posprzątać kuchnię. Jeśli powiem Ich sollte die Küche aufräumen sugeruję, że byłoby to wskazane i pożądane (ale co z tego wyjdzie to nie wiadomo).  Z gramatycznego punktu widzenia forma sollte jest formą przeszłą Präteritum/Imperfekt czasownika sollen i zarazem jego formą przypuszczającą. Odmienia się następująco:

Formy sollte używamy również, gdy chcemy coś komuś doradzić:

Du solltest dich entspannen. – Powinieneś się zrelaksować.

Odmiana czasowników modalnych w języku niemieckim – czas przeszły Präteritum/Imperfekt

können

müssen

wollen

sollen

dürfen

mögen

Jak wygląda zdanie z czasownikiem modalnym w czasie przeszłym Imperfekt/Präteritum ?

Dokładnie tak, jak w czasie teraźniejszym, z tą różnicą, że czasownik modalny występuje w formie przeszłej Imperfekt/Präteritum.

Ich konnte nicht kommen. – Nie mogłem przyjść.

Ich musste länger arbeiten. – Musiałam dłużej popracować.

Jak wygląda zdanie z czasownikiem modalnym w czasie przeszłym Perfekt ?

Choć czasowników modalnych używa się w czasie przeszłym przede wszystkim w czasie Imperfekt/Präteritum również w czasie Perfekt da się zbudować z nimi zdania. Ich schemat będzie wyglądał następująco:

haben + czasownik w bezokoliczniku + czasownik modalny w bezokoliczniku

Ich habe nicht kommen können. – Nie mogłem przyjść.

Ich habe länger arbeiten müssen. – Musiałam dłużej popracować.

Ćwiczenia na czasowniki modalne w języku niemieckim znajdziesz w w moim kursie w formie e-booka Kierunek: niemiecki. Zbuduj solidne podstawy języka. W e-booku znajdziesz również wszystkie inne najważniejsze zagadnienia gramatyczne, dzięki którym zbudujesz swoje solidne postawy języka niemieckiego.

Podobał Ci się wpis? Nie przegap kolejnych! Bądź na bieżąco, śledząc mnie na Facebooku i Instagramie! Zachęcam również do pozostawienia komentarza pod wpisem. To bardzo mobilizuje do ciągłej pracy nad blogiem. Dziękuję!

Angelika