Czy warto mieć certyfikat z języka niemieckiego?

„Angelika, myślałam o podejściu do certyfikatu z niemieckiego. Co o tym sądzisz?” – na pewnym etapie nauki to pytanie pada z ust wielu moich Kursantów.  Czy warto inwestować czas i pieniądze w uzyskanie certyfikatu z języka niemieckiego? Mam nadzieję, że ten artykuł pomoże Ci podjąć decyzję.

Na początku zachęcam Cię to zadania sobie podstawowego i decydującego zarazem pytania. Brzmi ono: „Do czego jest mi potrzebny certyfikat?”. Odpowiedź na to pytanie podpowie Ci, czy kwestia podejścia do egzaminu będzie w Twoim przypadku koniecznością czy wyborem.

Kiedy trzeba podejść do certyfikatu z języka niemieckiego?

Istnieją sytuacje, które odgórnie będą wymagać potwierdzenia Twoich umiejętności językowych na papierze. Do takich należą:

☑ chęć ubiegania się o niemieckie obywatelstwo

☑ chęć podjęcia studiów na uczelni niemieckiej

☑ chęć podjęcia pracy w niektórych zawodach (np. jako pielęgniarka czy lekarz)

W powyższych sytuacjach nie ma wyjścia – trzeba podejść do egzaminu i potwierdzić swoją znajomość języka na wymaganym poziomie w skali CEFR (Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego). W przypadku ubiegania się o obywatelstwo, jest to minimum poziom B1, chęć podjęcia pracy jako pielęgniarka w Niemczech wiąże się z przedłożeniem certyfikatu potwierdzającego znajomość języka niemieckiego na poziomie B2, natomiast lekarza ( w zależności od specjalizacji) minimum poziomu B2 (najczęściej jednak C1).

Dlaczego chcemy podchodzić do certyfikatów?

Pomijając kwestię konieczności, z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, że podejście do certyfikatu rozważają głównie trzy grupy osób: 

☑ osoby, które uczą się języka od dłuższego czasu, znają go na całkiem dobrym poziomie, ale utknęły na językowym plateau. Uczą się, lecz mają wrażenie, że kręcą się w kółko i nie zdobywają żadnej nowej wiedzy. Certyfikat ma być dla nich potwierdzeniem progresu w nauce

☑ osoby, które mają problem z regularną nauką , a w podejściu do certyfikatu widzą szansę na zmotywowanie się do pracy nad językiem

☑ osoby, którym certyfikat kojarzy się z czymś pożądanym, czymś, co pewnego dnia może się przydać, więc chcą go zrobić „na zapas”

Dlaczego warto podejść do certyfikatu z języka niemieckiego?

✔ posiadanie certyfikatu można wpisać do swojego CV jako poświadczenie umiejętności językowych. Wiele pracodawców takiego certyfikatu nie wymaga, ale wciąż są osoby, dla których „papier” ma znaczenie

✔ zawsze lepiej mieć więcej kursów i certyfikatów, niż mniej. W momencie, gdy certyfikat jest nam potrzebny, po prostu go mamy, nie mamy presji czasu związanej z koniecznością jego szybkiego robienia

✔ decyzja o podejściu do egzaminu może działać jako dodatkowy motywator. Wiemy, że nasza wiedza zostanie sprawdzona, zainwestowaliśmy pieniądze, obawiamy się „porażki”

✔ zdany certyfikat jest zakończeniem pewnego etapu nauki – to tak, jak ze zdobywaniem kolejnych poziomów w grach: każdy następny motywuje jeszcze bardziej i zachęca do pójścia po więcej

✔ szczególnie dla osób uczących się na własną rękę, bez nauczyciela, certyfikat jest okazją do potwierdzenia, czy nasza dotychczasowa nauka idzie w dobrym kierunku

Dlaczego nie warto podchodzić do certyfikatu z języka niemieckiego?

✖ nauka do certyfikatu wymaga bardzo specyficznego podejścia. Kursant musi zaznajomić się z typowymi zadaniami egzaminacyjnymi, wiedzieć, jak działa klucz odpowiedzi, jakie pułapki czyhają np. w słuchankach. Jeśli Kursant ukończył szkołę jakiś czas temu, bardzo często na nowo musi nauczyć się, jak tworzyć wypowiedzi pisemne (takie teksty muszą mieć konkretny schemat, trzeba nauczyć się określonych formuł itd.). Część pisemna okazuje się zazwyczaj najbardziej problematyczna, ponieważ zdarza się, że już po polsku mamy problem z pisaniem tego typu treści (pamiętacie rozprawki na polskim? :)). Konieczność trzymania się certyfikatowych norm, połączona z powtarzalnością typów zadań (która jest nieuchronna, bo trzeba je wyćwiczyć) sprawia, że nauka jest dość schematyczna, a dla Kursanta przyzwyczajonego do ciekawych i różnorodnych wcześniej zajęć, może być nieinteresująca

✖ koszt przystąpienia do egzaminu nie jest niski (od 340 PLN za egzamin na poziomie A1 do 910 PLN za poziom C2 – cennik egzaminów Goethe Institut,  stan na 20.08.2022). Do tego należy doliczyć koszt kursu przygotowującego (chyba, że ktoś przygotowuje się samemu)

✖ moim zdaniem nie warto również zdawać certyfikatów na poziomach A1 czy A2, jeśli mamy w planach podejście w przyszłości do poziomu B1. Jeśli ktoś już gdzieś wymaga potwierdzenia znajomości języka, to jest to zazwyczaj minimum B1

Czy certyfikaty z języka niemieckiego mają jaką ważność?

Nie, certyfikaty z języka niemieckiego ważne są bezterminowo.

Certyfikat z niemieckiego: który wybrać?

Polecałabym Ci wziąć pod uwagę podejście do certyfikatu wydawanego przez Goethe Institut, ewentualnie telc GmbH. Certyfikaty tych ośrodków są najbardziej popularne i najczęściej honorowane.

Poniżej lista egzaminów z języka niemieckiego, które odpowiadają danym poziomom:

A1 – Goethe-Zertifikat A1: Fit in Deutsch 1 (dla dzieci i młodzieży w wieku od 10 do 16 lat)/Start Deutsch 1 (dla dorosłych)/ TELC Deutsch A1 Junior (dla dzieci ok. 12 roku życia)/ TELC Deutsch A1 (dla dorosłych)

A2 – Goethe-Zertifikat A2: Fit in Deutsch (dla dzieci i młodzieży w wieku od 12 do 16 lat), Goethe-Zertifikat A2/ TELC Deutsch A2 (dla wszystkich grup wiekowych)

B1 – Goethe-Zertifikat B1 (dla młodzieży i dorosłych)/ TELC Deutsch B1 Schule (dla młodzieży), TELC Deutsch B1 (dla dorosłych), telc Deutsch B1+ Beruf (niemiecki biznesowy)

B1/B2 – telc Deutsch B1·B2 Pflege – dla opiekunów osób starszych oraz pielęgniarek.

B2 – Goethe-Zertifikat B2 (dla młodzieży i dorosłych)/ TELC Deutsch B2 (dla dorosłych), telc Deutsch B2+ Beruf (niemiecki w biznesie), telc Deutsch B2 Medizin Zugangsprüfung (dla lekarzy)

B2/C1 – TestDaF – dla osób, które chcą studiować na uczelni wyższej

C1 – Goethe-Zertifikat C1 (dla dorosłych)/ TELC Deutsch C1 (dla dorosłych), telc Deutsch C1 Beruf (niemiecki w biznesie), telc Deutsch C1 Hochschule (dla osób, które chcą studiować na uczelni wyższej)

C2 – Goethe-Zertifikat C2 : Großes Deutsches Sprachdiplom (dla dorosłych)/ / TELC Deutsch C2 (dla dorosłych)

Czy warto mieć certyfikat z języka niemieckiego? – moja opinia

W życiu każdy z nas musi sam podejmować decyzje, jednak rozumiem, że czasem przedstawienie suchych „za” i „przeciw” nie wystarcza i chciałoby się po prostu usłyszeć szczerą, osobistą opinię. Jeśli więc miałabym odpowiedzieć, czy warto podchodzić do certyfikatu z języka niemieckiego, jeśli nie jest on nam do czegokolwiek potrzebny, a myśl o przystąpieniu do niego jest podyktowania jedynie chęcią zmotywowania się do nauki, powiedziałabym, że moim zdaniem nie warto. Nie uważam, żeby widmo egzaminu na dłuższą metę motywowało (a przygotowanie do certyfikatu to długi proces). Radziłabym raczej zastanowić się, skąd wziął się brak motywacji. Może uda się zmienić nastawienie do nauki?

Kolejny argument „przeciw” to fakt, iż przygotowywanie do certyfikatu skupia się bardziej na umiejętności rozwiązywania konkretnych rodzajów zadań w określonym czasie, a nie na doskonaleniu języka samego w sobie. Moim zdaniem lepiej poświęcić ten czas na faktyczne rozwijanie swoich umiejętności językowych.

W kontekście podejścia do certyfikatu rozważałabym jedynie poziom C2 – poziom równy natywnemu. Dlaczego? Bo już sama droga do osiągnięcia tego poziomu wymaga bardzo ukierunkowanej i precyzyjnej pracy nad językiem – dokładnie tak, jak przygotowanie do certyfikatu, więc niczego tu nie poświęcamy. Poziom C2 to etap, do którego dochodzi bardzo niewiele osób. Z mojego doświadczenia są to wyłącznie osoby, które lubią język niemiecki – uczą się dla siebie, dla zaspokojenia własnych ambicji. Podejście do egzaminu jest pewnego rodzaju wisienką na torcie ich wieloletniej nauki.

Mój sceptycyzm wobec certyfikatów bierze się również z tego, że nie uważam, że w każdym przypadku będą one wymownym potwierdzeniem naszych prawdziwych umiejętności. Certyfikaty zdobywa się poprzez egzaminy, które są przygotowywane według przewidywalnego schematu, oparte o typowe zagadnienia. Już sam fakt, że istnieją kursy przygotowujące do takich egzaminów, sugeruje, że na egzaminie sprawdza się przede wszystkim to, czy uczeń dobrze się do niego przygotował. Fakt posiadania certyfikatu B2 wcale nie oznacza, że znamy język na tym poziomie, a jedynie, że rozwiązaliśmy test na tym poziomie trudności. Moim zdaniem certyfikat nie jest dobrym dowodem znajomości języka. Będąc pracodawcą nigdy nie wymagałabym takiego „papierka” – wystarczyłoby mi 10 minut rozmowy.

Podobał Ci się wpis? Nie przegap kolejnych! Bądź na bieżąco, śledząc mojego fan page’a! Zachęcam również do pozostawienia komentarza pod wpisem. To bardzo mobilizuje do ciągłej pracy nad blogiem. Dziękuję i do usłyszenia!

Angelika